Εδώ και λίγες μέρες η χώρα βρίσκεται σε εθνικό πένθος μετά την πρωτόγνωρη τραγωδία-έγκλημα με τα τραίνα στα Τέμπη. Εν μέσω εθνικού πένθους και χωρίς να αναφερθεί ούτε σε ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα ειδήσεων η κυβέρνηση κατεβάζει το νομοσχέδιο με το όνομα: “Μετονομασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων, και διεύρυνση του αντικειμένου της με αρμοδιότητες επί των υπηρεσιών ύδατος και της διαχείρισης αστικών αποβλήτων, ενίσχυση της υδατικής πολιτικής”. Οι επαγγελματίες του χώρου λένε πως αυτό είναι το πρώτο βήμα προς την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ καθώς ο κρατικός έλεγχος του νερού μειώνεται σημαντικά μέσα από τις παραγράφους του νομοσχεδίου. Σε αυτό το άρθρο θα εξετάσουμε λεπτομερώς τα δυο αυτά εγκλήματα και την μεταξύ τους σύνδεση.
Ξεκινώντας με τον μαζικό φόνο στα Τέμπη και το ξεχωριστό έγκλημα της αποποίησης των ευθυνών για τον φόνο αυτόν θα εξετάσουμε το ιστορικό της Hellenic Train και της κρατικής πολιτικής που την περικυκλώνει. Η Hellenic Train πρώην ΤΡΑΙΝΟΣΕ Α.Ε είναι μια ιδιωτική εταιρεία, ιδιοκτησία των Ιταλικών Κρατικών Σιδηροδρόμων. Η εταιρεία αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική καθώς είναι επιφορτισμένη από το Ελληνικό δημόσιο με μονοπώλιο στους σιδηρόδρομους. Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ ιδρύθηκε το 2005 ως μια από τις πολλές θυγατρικές του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδας (ΟΣΕ), με μεικτό χαρακτήρα με εισφορές δημοσίου και ιδιωτών. Η εταιρεία είχε σκοπό την σωστότερη διαχείριση και αναβάθμιση των σιδηροδρόμων, απορρόφησε την “Proastiakos” και το 2008 η κυριότητα της είχε πλέον περάσει στο Ελληνικό δημόσιο. Κυριότητα η οποία διήρκησε ως το 2013 οπότε και η ως τότε υπερχρεωμένη εταιρεία ουσιαστικά αποκρατικοποιήθηκε αφού το σύνολο των μετοχών της πέρασε στο “Υπερταμείο” (ΤΑΙΠΕΔ). Να προσθέσουμε εδώ ότι ήταν μόλις το 2017 και μάλιστα επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ που η ΤΡΑΙΝΟΣΕ πωλήθηκε στον όμιλο FS Italiane, ιδιωτικοποιήθηκε πλήρως και μετονομάστηκε σε Hellenic Train. Η σφοδρή κριτική που ακολούθησε κινούταν σε δυο βασικούς άξονες, πρώτον την υποκρισία μιας αυτοαποκαλούμενης αριστερής κυβέρνησης η οποία πουλούσε σε ξένο κεφάλαιο κρατική περιουσία και δεύτερον η αμφιλεγόμενη υποτίμηση (που χαρακτηρίζεται ξεπούλημα) της εταιρείας έναντι 45 εκατομμυρίων ευρώ. Το αφήγημα που παρουσιαζόταν τα τελευταία χρόνια ήθελε ένα οκνηρό και ληστρικό Ελληνικό δημόσιο να παραδίδει την διοίκηση σε αξιόπιστους και εργατικούς επιχειρηματίες οι οποίοι επιτέλους θα μας έφτιαχναν αξιοπρεπείς σιδηρόδρομους. Οι 57 νεκροί δείχνουν το ψέμα πίσω από αυτήν την δήλωση.
Μπαίνοντας λοιπόν στο κομμάτι της απόδοσης ευθυνών είναι που “χάνεται η μπάλα”. Το εύκολο είναι να κατηγορήσει κανείς την Hellenic Train, το ασυμβίβαστα και τυφλά νεοφιλελεύθερο είναι να κατηγορήσει κανείς τον κρατισμό και η εκπληκτικά απαράδεκτη κρατική γραμμή είναι να κατηγορήσει κανείς τον σταθμάρχη. Οι δυο πρώτες οπτικές είναι κοντόφθαλμες από μόνες τους, τα τραίνα δεν διέθεταν gps, τα δρομολόγια δεν ήταν ηλεκτρονικά και δεν υπήρχε ούτε καν η απαραίτητη σήμανση στους σιδηροδρόμους. Το Ελληνικό δημόσιο με συνέπεια για χρόνια δεν κατασκεύασε τις κατάλληλες υποδομές για τους σιδηροδρόμους και η Hellenic Train έκανε ακριβώς το ίδιο. Η κρατική “αμέλεια” δεν είναι καθόλου αμέλεια αλλά σκόπιμη πολιτική υπονόμευσης, υπερχρέωσης και υποτίμησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ με απώτερο σκοπό το ξεπούλημα της, η ιδιωτική αμέλεια είναι καιροσκοπική από μεριάς του ιδιώτη καθώς η κατασκευή των υποδομών θα ήταν ένα μείον στα κέρδη της εταιρείας. Η πρόσληψη του 59αχρονου που με την πλέον λειψή εκπαίδευση βρέθηκε να είναι σταθμάρχης σε έναν απ’τους πιο δύσκολους σταθμούς όλου του Ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου είναι άλλη μια καιροσκοπία της τωρινής διοίκησης της Hellenic Train η οποία απέλυσε εκατοντάδες έμπειρους εργαζομένους όταν εγκαθιδρύθηκε προφανώς για να μπορεί να πληρώνει σημαντικά χαμηλότερους μισθούς. Επίσης το γεγονός ότι η σύζυγος του εν λόγω σταθμάρχη είναι υπάλληλος σε υπουργικό γραφείο “βρωμάει” ιδιαιτέρως. Όταν λοιπόν μιλάμε για τέτοιου επιπέδου συστημική αδιαφορία για την ασφάλεια εργαζομένων και επιβατών, για τέτοια πλήρη έλλειψη μέτρων ασφαλείας τα οποία είναι εκ των ων ουκ άνευ για έναν μοντέρνο σιδηρόδρομο και για τέτοια αναξιοκρατία στις προσλήψεις τα λόγια περί “ανθρώπινου λάθους το οποίο έφερε την τραγωδία” από τον Πρωθυπουργό είναι τουλάχιστον εξοργιστικά. Η τραγωδία στα Τέμπη αποτελεί παραδειγματική περίπτωση των συνεπειών της αποστασιοποίησης μεταξύ εξουσίας και εξουσιαζόμενου και των αντίρροπων συμφερόντων ενός διεφθαρμένου πολιτικού χώρου με του εκλεκτικού σώματος (του λαού) που υποτίθεται πως υπηρετούν. Οι συνδικαλιστές των σιδηροδρόμων προέβλεπαν το δυστύχημα και ωρύονταν χρόνια πριν γίνει. Είναι επίσης συνέπειες μιας αυταρχικής και αστυνομοκρατούμενης πολιτικής που κρίνει καταχρηστικές σχεδόν όλες τις απεργίες και χρησιμοποιεί βία σε βαθμό τραμπουκισμού στην καταστολή κάθε εργατικής κινητοποίησης και διεκδίκησης.
Την στιγμή που εγείρονται αυτές οι παθογένειες της πολιτικής της χώρας μας, την στιγμή που η χώρα έχει συγκλονιστεί από το μεγαλύτερο σιδηροδρομικό δυστύχημα στην Ευρώπη εδώ και τουλάχιστον 30 χρόνια η πολιτική της αποκρατικοποίησης του ενός φορέα μετά τον άλλον συνεχίζει σταθερά και απροκάλυπτα. Το πιο πρόσφατο νομοσχέδιο θέλει τον κρατικό έλεγχο του νερού, του κατά πολλούς απόλυτου δημοσίου αγαθού να αποδυναμώνεται. Το πρώτο βήμα για την ιδιωτικοποίηση του. Εδώ πρέπει να θίξουμε και πάλι δυο παθογένειες, την ίδια την πράξη αλλά και την αποσιώπηση της.
Το νερό είναι ένα αγαθό απαραίτητο για την ανθρώπινη επιβίωση. Η παροχή του αξιακά και συνταγματικά οφείλει να είναι δωρεάν και δημόσια. Ακόμα κι αν δεχτούμε πως το δωρεάν καθίσταται αδύνατο για πρακτικούς λόγους το ποσό που αναλογεί στο λίτρο θα πρέπει να είναι συμβολικό. Ο κίνδυνος της διαχείρισης της ύδρευσης και της άρδευσης της χώρας απο ιδιώτη είναι ο πλέον ευκολονόητος, ένα αγαθό τόσο απαραίτητο , που στα οικονομικά το χαρακτηρίζουμε ως αγαθό με ανελαστική ζήτηση θα δύναται να έχει εκβιαστικά υψηλές τιμές χωρίς να υπάρχει καμία προστασία για τον καταναλωτή ο οποίος στην προκειμένη περίπτωση αν δεν υποκύψει στον εκβιασμό θα χάσει το χωράφι του, την επιχείρηση του ή και την ζωή του από αφυδάτωση. Δεν είναι ή μάλλον δεν θα έπρεπε να είναι όλα τα αγαθά προς εμπορική εκμετάλλευση, οι κρατικές παροχές δεν υφίστανται στην τύχη.
Πλέον απαράδεκτος είναι ο τρόπος με τον οποίον αποσιωπήθηκε το συγκεκριμένο έγκλημα. Η ηγεσία εκμεταλλεύτηκε μια μέρα κυριολεκτικά εθνικού πένθους για να θέσει σε ισχύ το μέτρο αυτό και τα ΜΜΕ μυστηριωδώς δεν καλύπτουν το θέμα. Επιπλέον το νομοσχέδιο πέρασε από την διαβούλευση του opengov για τρείς μόνο μέρες οι οποίες, ήταν το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας. Η πολιτική του κράτους αποτυπώνει μια πρωτόγνωρη ασέβεια προς τον λαό με εγκλήματα να διαπράττονται μπροστά στα μάτια μας και τα ΜΜΕ να εθελοτυφλούν και να παρερμηνεύουν ως το μέγιστο των δυνατοτήτων τους.