Διανύοντας ήδη το 22ο έτος του 21ου αιώνα και οδεύοντας, μάλιστα, προς το τέλος του, παρατηρούμε πως ο κόσμος βρίσκεται σε μια διαρκή εξέλιξη, συνεχόμενη πρόοδο και ανάπτυξη με τις προβλέψεις να ατενίζουν αισιόδοξα το μέλλον της ανθρωπότητας. Η τεχνολογία πλέον καλπάζει σε επίπεδα που κανείς δεν θα περίμενε πριν λίγα μόλις χρόνια, οι επιστήμες προοδεύουν ταχύτατα με σκοπό την υποβοήθηση του ατόμου στην καθημερινότητά του και το ανθρώπινο πνεύμα λέγεται πως βιώνει ίσως την πολυπόθητη απόλυτη ελευθερία σε θέματα απόψεων και ιδεών.
Ακούγοντας κάποιος τα παραπάνω, θα περίμενε να ζούμε στον πλέον ιδανικό κόσμο με όλες τις ανέσεις και έχοντας τις δυνατότητες για προσωπική και συλλογική εξέλιξη σε πλείστα θέματα του κοινού βίου όλων μας μέσα στην ίδια κοινωνία. Κάτι τέτοιο, όμως, προϋποθέτει και την ύπαρξη των ανάλογων ατόμων, τα οποία με πραγματικά αισθήματα ανιδιοτέλειας και προσφοράς θα διακονούσαν το κοινό συμφέρον από θέσεις πολιτικής και διοικητικής ευθύνης. Τέτοιες δεν είναι σαφώς μόνο οι θέσεις του Πρωθυπουργού, των Μελών του Κοινοβουλίου ή της εκάστοτε Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά και αυτές ακόμα οι θέσεις των εκπροσώπων των φοιτητών στα αρμόδια όργανα των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων. Τίθεται, έτσι, το ζήτημα της ορθής επιλογής εκ των υποψηφίων στις διάφορες εκλογικές διαδικασίες με σκοπό την εκλογή ατόμων που θα αντιπροσωπεύουν επαξίως το υπόλοιπο σύνολο και θα υποστηρίζουν τα συμφέροντα της πλειοψηφίας. Δυστυχώς, όμως, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει! Αιτία; Όχι απαραίτητα η λανθασμένη επιλογή, αλλά η μη επιλογή!
Συγκεκριμένα, πρόκειται για το φαινόμενο της πολιτικής απάθειας που ταλανίζει τη χώρα, αλλά και την Ευρώπη γενικότερα τα τελευταία χρόνια και αφορά κυρίως τα άτομα νεαρής ηλικίας. Η εν λόγω αντίληψη περιλαμβάνει την αποστασιοποίηση του ατόμου από τα κοινά, την άρνησή του να συμμετάσχει σε εκλογικές διαδικασίες και την αδιαφορία του για καθετί που άπτεται της πολιτικής με την ευρεία έννοια του όρου. Συντίθεται με τον τρόπο αυτό μια ιδιόμορφη άποψη, η οποία υποστηρίζει πως «δεν με εκφράζουν οι εκπρόσωποι μου στις διάφορες πολιτικές θέσεις, αλλά δεν θέλω και να ψηφίσω γιατί δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα με τη μία ψήφο μου». Σίγουρα όλοι έχουμε ακούσει την παραπάνω φράση να λέγεται από δικούς μας ανθρώπους και κατά κύριο λόγο νέους. Εκεί είναι που εντοπίζεται και το πρόβλημα της εποχής μας.
Σύμφωνα με σχετικά πρόσφατη (Απρίλιος 2022) έρευνα του δρ. Πάνου Κολιαστάση του Οργανισμού Έρευνας & Ανάλυσης «διαΝΕΟσις» υπό τον τίτλο «Τι Πιστεύουν οι Νέοι», το 8,3% των ερωτηθέντων (ηλικίας 17 έως 24 ετών) δήλωσε πως δεν ασχολείται καθόλου με την πολιτική και δεν ψηφίζει, ενώ το συντριπτικό 56,3% δήλωσε πως απλά συμμετέχει στις εκλογικές διαδικασίες χωρίς περαιτέρω ενασχόληση με τα κοινά. Μάλιστα, στο ερώτημα του κ. Κολιαστάση για το πόσο ενδιαφέρει τους συμμετέχοντες της έρευνας η πολιτική, το μεγαλύτερο ποσοστό (39,5%) απάντησε με την επιλογή «λίγο», ενώ το 18,1% δήλωσε πως δεν ενδιαφέρεται καθόλου για το πολιτικό γίγνεσθαι του τόπου.
Τα παραπάνω ενδεικτικά ποσοστά της έρευνας μπορούμε να διαπιστώσουμε και στην πραγματική τους διάσταση ρίχνοντας μια ματιά στο πλήθος των συμμετεχόντων στις φοιτητικές εκλογές. Έχοντας σαν δεδομένο πως οι ενεργοί φοιτητές της χώρας μας ξεπερνούν τις 200.000, το 2017 συμμετείχαν στις εκλογές των κατά τόπους πανεπιστημίων 47.970 άτομα (ούτε καν το 1/4 του συνόλου!), αριθμός που το 2018 μειώθηκε στις 45.974 και κατέληξε το 2022 σε 38.626 φοιτητών – ψηφοφόρων. Συγκρίνοντας τους αριθμούς αυτούς, μπορούμε να υπολογίσουμε μια μείωση στη συμμετοχή κατά την εκλογική διαδικασία σχεδόν 10.000 φοιτητών, κάτι το οποίο όχι απλώς είναι παράδοξο, αλλά και ιδιαιτέρως ανησυχητικό για την επικρατούσα κατάσταση. Όσον αφορά δε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το μεγαλύτερο δημόσιο εκπαιδευτικό ίδρυμα της χώρας που αριθμεί 51.000 περίπου σπουδαστές, ο αριθμός των φοιτητών που προσήλθαν στην κάλπη το 2022 ανήλθε σε 6.042 άτομα, συγκριτικά με τα 6.726 που συμμετείχαν το 2019. Τέλος, ας αναλογιστούμε και την εν γένει κατάσταση της χώρας μας στο εν λόγω ζήτημα ενθυμούμενοι μόνο το ποσοστό 42,22% αποχής από τις Εθνικές Εκλογές της 7ηςΙουλίου 2019.
Όλα τα παραπάνω αθροιστικά σίγουρα μας βάζουν σε σκέψεις για την επικρατούσα κατάσταση και δημιουργούν πολλά ερωτηματικά σχετικά με τα αίτια και τις αναπόφευκτες συνέπειες του φαινομένου στο εγγύς μέλλον. Στο μέλλον που θα έπρεπε να προμηνύεται αισιόδοξα λαμπρό και να χαρακτηρίζεται από την πλήρη επίγνωση από το άτομο των καθηκόντων του ως πολίτης μιας δημοκρατικής χώρας. Κάτι τέτοιο σαφώς και δεν πρόκειται να επιτευχθεί αν συνεχίσουμε με τους ίδιους ρυθμούς και με την ίδια λανθασμένη τακτική. Πλέον μια αλλαγή είναι αναγκαία και ίσως να βρισκόμαστε ήδη στο χείλος του γκρεμού! Έπονται εκλογές… ΠΡΟΣΟΧΗ!
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
▪ Τι Πιστεύουν οι Νέοι, Έρευνα του Πάνου Κολιαστάση (Διδάκτωρος Πολιτικής Επιστήμης του Queen Mary University of London [QMUL] και Μεταδιδακτορικού Ερευνητή στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών) του Οργανισμού Έρευνας & Ανάλυσης «διαΝΕΟσις», Απρίλιος 2022