Μια νεκρική πομπή από νεαρά άτομα βαδίζει στους δρόμους. Μια νεκρική πομπή με τιμές, χορό, μουσική και παρευρισκόμενους τυλιγμένους με μαύρα πένθιμα πέπλα διασχίζει ένα αστικό τοπίο. Η μέρα καθαρή και ζεστή για τα δεδομένα του χειμώνα, λεγεώνες ένστολων φρουρούν από μακριά. Δεν φρουρούν την πομπή αλλά το κρύο τσιμέντο από εκείνην και την οργή της. Ο τιμώμενος αποθανών, ο θάνατος του οποίου έφερε τέτοια ταραχή δεν είναι άνθρωπος άλλα έννοια, η έννοια του πολιτισμού. Ο πολιτισμός είναι νεκρός κι όσοι τον υπηρετούσαν, τον θρηνούν.
Σαφές και δυνατό μήνυμα έστειλαν με αυτήν την συμβολική κινητοποίηση στις 17/2 στο κέντρο της Αθήνας τα παιδιά των καλλιτεχνικών σχολείων και οι σπουδαστές και καθηγητές των καλλιτεχνικών σχολών. Το προεδρικό διάταγμα που εξισώνει τους απόφοιτους των καλλιτεχνικών σχολών με αποφοίτους λυκείου χτυπάει τον πολιτισμό από μια πρωτόγνωρη για εκείνον ταξική διάσταση. Η πρωτοτυπία του εν λόγω πλήγματος βρίσκεται στο ότι η ελευθερία της έκφρασης δεν θίγεται άμεσα μέσω κάποιας λογοκρισίας άλλα εμμέσως μέσω της υποβάθμισης των εργασιακών δικαιωμάτων και απολαβών των καλλιτεχνών. Η πράξη αυτή θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε έναν κουρασμένο, ολιγομελή και συντεχνιακό Πανελλαδικό θίασο πλέον επιρρεπή στο να παρέχει χάρες και να φιμώνεται υπέρ του ιδιωτικού ή και κυβερνητικού συμφέροντος.
Είναι λοιπόν η πειθαρχία της τέχνης ο απώτερος σκοπός της κυβέρνησης; Ενώ το πλήγμα αυτό για τον πολιτισμό ως πολιτισμό αμιγώς είναι σίγουρα σημαντικό (το διάταγμα αδιαμφισβήτητα σε βάθος χρόνου παίρνει λογοκριτικές διαστάσεις) θα ήταν μονόπλευρη μια προσέγγιση που απομονώνει την συγκεκριμένη διάσταση και δεν εντάσσει το διάταγμα αυτό στα πλαίσια της ευρύτερης εκπαιδευτικής αναδιάρθρωσης που με την σειρά της εντάσσεται στα πλαίσια μιας οικονομικής πολιτικής. Αν ανατρέξουμε την πολιτική της κυβέρνησης στον χώρο της παιδείας στην διάρκεια των τελευταίων ετών βλέπουμε τα εξής:
- Με απολογητική την διετία του Covid τα ΑΕΙ έχουν χάσει εξαιρετικά μεγάλα ποσοστά της χρηματοδότησης τους (π.χ 60% στο ΟΠΑ)
- Ο νόμος πλαίσιο προτείνει μια εντελώς διαφορετική μορφή λειτουργίας για τα ΑΕΙ τα οποία δεν θα λειτουργούν πλέον με όρους τμημάτων αλλά θα παράγουν ατομικά πτυχία με ατομικά εργασιακά δικαιώματα
- Τίθεται (θεωρητικά ως τώρα) σε εφαρμογή το “Ν+2”. Παρουσιαζόμενο ως απάντηση στο φαινόμενο των “αιώνιων φοιτητών” χωρίς να λαμβάνει υπόψη τους μέσους όρους αποφοίτησης για κανένα απολύτως συγκεκριμένο τμήμα.
- Επιχειρείται το Φθινόπωρο του 2022 να εγκατασταθούν σε ΑΠΘ και ΕΚΠΑ δυνάμεις πανεπιστημιακής αστυνομίας (ΟΠΠΙ) δημιουργώντας τεχνητές εντάσσεις και απειλώντας τις συλλογικές διαδικασίες και κινητοποιήσεις των φοιτητικών συλλόγων.
- Επιχειρούνται ηλεκτρονικές εκλογές που ορίζουν άτομα και όχι συλλογικούς φορείς ως εκπροσώπους φοιτητών μέτρο που θα οδηγούσε στην απονομιμοποίηση των εκλεγμένων φοιτητικών συλλόγων.
Το ερώτημα του πως συνδέονται τα προηγούμενα μέτρα με το πλήγμα στον πολιτισμό και την νεκρική του πομπή απαντάται εύκολα αν εντοπίσουμε τον κοινό τους παρονομαστή. Όλα τα παραπάνω μέτρα υποβαθμίζουν σκόπιμα την παιδεία. Η δε υποβάθμιση του πολιτισμού εξυπηρετεί εις διπλούν τον σκοπό αυτό καθώς η τέχνη ,όπως ήξεραν καλά ακόμα και οι αρχαίοι, είναι και η ίδια μια μορφή παιδείας.
Η υποβάθμιση αυτή δεν είναι οφείλεται σε καμία περίπτωση σε πολιτική αστοχία αλλά δεν είναι και σε καμία περίπτωση αυτοσκοπός. Είναι μια από τις πολλές αιχμές των πολλών δοράτων μιας πολύ πιο σύνθετης ταξικής πολιτικής. Ο διαρκής ευτελισμός των δημοσίων φορέων αποσκοπεί στο να μπορούν με τρόπο οργανικό, μακροπρόθεσμα, να ιδιωτικοποιηθούν. Η ιδιωτικοποίηση είναι η λέξη κλειδί για την νεοφιλελεύθερη πολιτική της κυβέρνησης και δεν είναι δύσκολο από αυτό το σημείο να την συνδέσουμε με την ακρίβεια, την αισχροκέρδεια, τους εξαιρετικά χαμηλούς μισθούς και την βιαιότητα της καταστολής των εργατικών κινημάτων που επικρατούν στην χώρα μας πιο πολύ από ποτέ τα τελευταία χρόνια. Εντοπίζουμε ξανά έναν κοινό παρονομαστή ο οποίος είναι πως όλα τα ακόλουθα εξυπηρετούν άψογα το ιδιωτικό συμφέρον εκείνης της πολύ συγκεκριμένης κάστας ανθρώπων που αποτελούν τους βασικούς οικονομικούς παίκτες στην χώρα μας.
Το ζήτημα που θα πρέπει να μας απασχολεί ως νέους, ως φοιτητές, ως εργαζόμενους ή και ως καλλιτέχνες είναι πως απαντάμε σε αυτήν την πολιτική. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να στηριχθούν δεόντως οι αγώνες των καλλιτεχνών αλλά και οι ίδιοι οι αγώνες να λάβουν ευρύτερα πολιτικά και ταξικά χαρακτηριστικά προκειμένου να καταπολεμηθεί το πρόβλημα από την ρίζα του. Κι ενώ οι διαστάσεις που έχει πάρει το ζήτημα και η μαζικότητα του κινήματος είναι αξιοθαύμαστες παρά την άρνηση των κυρίαρχων ΜΜΕ να αναφέρουν έστω μια κινητοποίηση ή κατάληψη, δεν είναι αρκετές. Η μαζικότητα θα πρέπει να είναι το βασικό στοιχείο της απάντησης σε ένα τέτοιο πολλαπλώς πανανθρώπινο ζήτημα. Μας αφορά όλους είτε το καταλαβαίνουμε είτε όχι και στο μέλλον καλά θα κάνουμε να μην αρκεστούμε σε νεκρικές πομπές.