Από προχθές 5/9/2022 τέθηκε σε λειτουργία το προεδρικό διάταγμα που προβλέπει την παρουσία των ΟΠΠΙ, κοινώς του ειδικού τάγματος της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας. Ένα τάγμα των ΟΠΠΙ επιχειρήθηκε να τοποθετηθεί στην πύλη επί της Ούλωφ Πάλμε του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών προκαλώντας πληθώρα αντιδράσεων συμπεριλαμβανομένων βίαιων συγκρούσεων μεταξύ αστυνομίας και φοιτητών. Το επόμενο πρωί στις 8:00 π.μ πραγματοποιήθηκε με το ίδιο θέμα διαμαρτυρία φοιτητών στην ίδια τοποθεσία ενώ πολλές ακόμη κινητοποιήσεις είναι ήδη προγραμματισμένες. Κι ενώ οι εικόνες των συγκρούσεων, των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων να γίνονται πεδία μάχης και της φοιτήτριας που αιμορραγούσε αφότου χτυπήθηκε από το ευθείας βολής κυκλοφορούν και είναι θλιβερές, πάνω στο θέμα υπάρχει μεγάλη σύγχυση και ασάφεια. Τι είναι αυτό το νομοσχέδιο, τι αρμοδιότητες δίνονται στο νέα σώμα της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας και τι συνεπάγεται αυτό για τα Πανεπιστήμια και τους φοιτητές;
Θα πρέπει αρχικά να κατανοήσουμε ποιοι αποτελούν τους ΟΠΠΙ και τι αρμοδιότητες τους δίνει ο νόμος. Η ομάδα αυτή της αστυνομίας αποτελείται όπως είδαμε επί του πρακτέου κατά βάση από δόκιμους των αστυνομικών ακαδημιών, μια κίνηση που ευρέως και δικαιολογημένα χαρακτηρίζεται “μαρκετίστικη”. Είναι μια κίνηση παρόμοιας φιλοσοφίας με την αποστολή κυρίως γυναικών αστυνομικών σε φεμινιστικές πορείες (που απαρτίζονται ως επί το πλείστον από γυναίκες ακτιβίστριες) και δημιουργεί την εντύπωση πως το ουσιαστικότερο κομμάτι του διατάγματος αυτού και του σκοπού του δεν έχει να κάνει με τους ίδιους του ένστολους του ΟΠΠΙ. Όπως αναγράφεται στο Προεδρικό Διάταγμα που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ στις 8/7/2022 Άρθρο 3. Παρ. 1. οι ΟΠΠΙ έχουν εκτός από πλήρεις αρμοδιότητες: παρέμβασης για καταστολή ή πρόληψη αξιόποινων πράξεων, περιπολίας πεζής ή εποχούμενης εντός των ιδρυμάτων, ελέγχων σε πρόσωπα και οχήματα (σκέλη α-ζ) την δυνατότητα να επικοινωνούν και να ενισχύονται από όλα τα άλλα σώματα της αστυνομίας επί το έργο τους εάν κριθεί απαραίτητο. Είναι προφανές λοιπόν πως η παρουσία αυτών των δόκιμων έχει σκοπό όχι τόσο την προστασία των ιδρυμάτων από τους ίδιους αλλά την δυνατότητα της άμεσης ενημέρωσης των υπολοίπων σωμάτων της αστυνομίας. Με άλλα, πιο συνοπτικά λόγια αυτό που συγκροτείται δεν είναι παρά ένα μεγάλο σώμα “Face Control” που θα δρα κατά το δοκούν εντός των ιδρυμάτων.
Με αντίληψη της αρμοδιότητας των ΟΠΠΙ θα πρέπει επίσης να αναφερθεί πως σε πλήρη ισχύ το νομοσχέδιο αυτό συμπεριλαμβάνει μέσα πολλά άλλα μέτρα φερόμενα ως δικλείδες ασφαλείας. Στην διακριτική ευχέρεια της εκάστοτε Πρυτανείας είναι η τοποθέτηση μέσων παρακολούθησης εικόνας και ήχου (κάμερες, μικρόφωνα), ανιχνευτών απαγορευμένων αντικειμένων στις εισόδους και η πρόσληψη ειδικού προσωπικού που θα εργάζεται στο “Κέντρο Ελέγχου και Λήψης Σημάτων και Εικόνων” του ιδρύματος. Μιλάμε λοιπόν όχι για απλή φύλαξη μα για πλήρη παρακολούθηση και έλεγχο κάθε φοιτητικής δραστηριότητας.
Το επιχείρημα της έκτασης της παραβατικότητας εντός των πανεπιστημίων και της ανάγκης του περιορισμού αυτής βέβαια δεν είναι καθόλου άτοπο. Αντιθέτως πρέπει να γίνει η αντικειμενική παραδοχή του ότι τα πανεπιστήμια ως είχαν υπήρξαν συχνά τόπος “συμμορίτικης” δραστηριότητας και παραβατικότητας. Τα εν λόγω μέτρα όμως (ΟΠΠΙ, παρακολούθηση), παραμένουν άστοχα. Υποδαυλίζουν σε πρώτο επίπεδο την ελευθερία των φοιτητών να προβαίνουν σε νόμιμες και ειρηνικές κινητοποιήσεις, όπως πορείες, συμβούλια κ.ο.κ και δεύτερον είναι πρακτικά μιλώντας μια κακή επιλογή. Σε ιδρύματα όπου λόγω της ηλικίας και μόνο των μελών επικρατεί επί μονίμου βάσεως πολιτικός αναβρασμός και προβληματισμός η παρουσία αστυνομίας και η κρατική παρακολούθηση είναι φυσικό επόμενο πως θα προκαλούν μονάχα αντιδράσεις και βίαια επεισόδια. Το πρόβλημα της ανομίας στα Πανεπιστήμια είναι υπαρκτό, αυτή δεν είναι η λύση. Είναι μια όξυνση των αντιπαραθέσεων και ένα εμπόδιο στην ομαλή λειτουργία των ιδρυμάτων και αυτό φάνηκε στην πράξη ήδη κατά την περίοδο της εξεταστικής.
Το νομοσχέδιο λοιπόν αυτό μπορεί να ληφθεί υπόψιν ως καλοπροαίρετο μα εκ των πραγμάτων προβληματικό αλλά και ως κακόβουλο με πρόθεση τον ξεριζωμό κάθε αντικομφορμιστικής φοιτητικής δραστηριοποίησης. Κλίνω προς το ότι και οι δύο αυτές απόψεις είναι ακραίες και λένε μισές αλήθειες. Φυσικά όταν μια εξουσία απαιτεί την πλήρη παρακολούθηση ενός οποιουδήποτε χώρου δεν χρειάζεται να γνωρίζει κανείς πολιτική θεωρία για να αντιληφθεί πως δεν τίθεται ένα απλό θέμα φύλαξης αλλά ελέγχου και καταναγκαστικού κομφορμισμού. Η φύλαξη από την άλλη των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων δεν είναι κάτι το αμιγώς κακό.
Η θεμιτή πολιτική που μπορεί να εφαρμοστεί είναι αρχικά να ανακληθεί το νομοσχέδιο, να εγκαταλειφθούν ιδέες παρακολούθησης που είναι εξ ολοκλήρου θεσμοθετημένες για τον έλεγχο των φοιτητών και να τοποθετηθεί ενδεχομένως ένα σύστημα security στις εισόδους των campus το οποίο θα απαγορεύει την είσοδο σε ανθρώπους που δεν σχετίζονται με το ίδρυμα χωρίς να παραβιάζει την ελευθερία των φοιτητών.
Η ειρηνική κινητοποίηση και η ελευθερία της πολιτικής δραστηριότητας μας ως φοιτητές είναι αναπόσπαστη. Ο περιορισμός αυτής της ελευθερίας και κάθε μορφή βίας είναι κατακριτέες. Εν προκειμένω το νομοσχέδιο είναι άστοχο και βλαβερό και οι κινήσεις μας θα πρέπει να αποσκοπούν στην βελτίωση της υπάρχουσας κατάστασης και όχι της συντήρησης της
Πηγές:
https://www.especial.gr/wp-content/uploads/2022/07/fek-a-132-7-7-2022.pdf
https://www.ethnos.gr/greece/article/147448/ypoyrgeiopaideiasnampoynamesakameresstapanepisthmia